Na początku wypada zacząć od przeglądu przepisów dotyczących tego, za co w ogóle można białe certyfikaty w Polsce otrzymać. Innymi słowy - czy są jakieś ograniczenia w stosunku do działań, które skutkują poprawą efektywności energetycznej w kontekście możliwości otrzymania wsparcia w postaci świadectw efektywności energetycznej?

Zaglądam więc do ustawy o efektywności energetycznej i zwracam uwagę na dwa jej artykuły, które określają pozytywne i negatywne przesłanki możliwości otrzymania świadectw efektywności energetycznej.

Przesłanki negatywne

W art. 20 ust. 2 wymieniono przypadki, kiedy mimo zrealizowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej (PSPEE) świadectwa efektywności energetycznej nie przysługują. Co dokładnie mówi ten przepis?

Art. 20. 2. Świadectwo efektywności energetycznej nie przysługuje dla przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej:
1) jeżeli na ich realizację przyznano:
..... a) premię termomodernizacyjną w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów,
..... b) pomoc inwestycyjną, w przypadku gdy przyznanie tego świadectwa spowoduje przekroczenie dopuszczalnej wysokości pomocy publicznej na to przedsięwzięcie lub te przedsięwzięcia, przyjmując, że wartość praw majątkowych wynikających z tych świadectw stanowi iloczyn kwoty 1500 zł za tonę oleju ekwiwalentnego oraz ilości energii finalnej, o której mowa w ust. 4 pkt 2 lit. b;
2) jeżeli w wyniku ich realizacji uzyskuje się oszczędność energii w ilości mniejszej niż 10 ton oleju ekwiwalentnego średnio w ciągu roku;
3) określonych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 15 ust. 1;
4) zrealizowanych w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

Podsumowując - przesłanki negatywne dotyczą przypadków związanych z przekroczeniem dopuszczalnej wysokości pomocy publicznej uzyskanej na realizację przedsięwzięcia lub wcześniejszego zgłoszenia tych samych przedsięwzięć w ramach innych procedur (odbiorca energochłonny swojemu dostawcy energii lub podmiot zobowiązany zgłąszający przedsięwzięcie w celu wypełnienia obowiązku) oraz wówczas gdy uzyskana średnioroczna oszczędność energii finalnej nie przekracza wartości progowej 10 toe.

W świetle zasady, że wniosek o wydanie świadectwa efektywności energetycznej składa się przed realizacją przedsięwzięcia, tj. na etapie planowania ( art. 20 ust. 3 p. 1) większość z wymienionych przesłanek negatywnych jest nieadekwatna. Zostały one sformułowane głównie z uwagi na przepisy przejściowe, które dopuszczały zgłaszanie do 30 września 2017 zrealizowanych wcześniej przedsięwzięć.

Przesłanki pozytywne - rodzaje kwalifikujących się przedsięwzięć

W art. 19 ust. 1. ustawy o efektywności energetycznej zdefiniowane są rodzaje przedsięwzięć, które służą poprawie efektywności energetycznej. Należą do nich:

  • izolacja instalacji przemysłowych
  • przebudowa lub remont budynku wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi
  • modernizacja lub wymiana oświetlenia
  • modernizacja lub wymiana urządzeń i instalacji wykorzystywanych w procesach przemysłowych lub w procesach energetycznych lub telekomunikacyjnych lub informatycznych
  • modernizacja lub wymiana lokalnych sieci ciepłowniczych i lokalnych źródeł ciepła w rozumieniu art. 2 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów
  • modernizacja lub wymiana urządzeń przeznaczonych do użytku domowego
  • odzyskiwanie energii, w tym odzyskiwanie energii w procesach przemysłowych
  • ograniczenie strat energii związanych z poborem energii biernej
  • ograniczenie strat sieciowych związanych z przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub gazu ziemnego
  • ograniczenie strat energii na transformacji
  • ograniczenie strat energii w sieciach ciepłowniczych
  • ograniczenie strat energii związanych z systemami zasilania urządzeń telekomunikacyjnych lub informatycznych
  • stosowanie, do ogrzewania lub chłodzenia obiektów, energii wytwarzanej w instalacjach odnawialnego źródła energii, ciepła użytkowego w wysokosprawnej kogeneracji lub ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych.

grafika przedstawiająca rodzaje przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej wg ustawy o efektywności energetycznej



Definicja rodzajów PSPEE jest o tyle istotna, że w ramach jednego wniosku i audytu efektywności energetycznej (dawniej jednej oferty przetargowej) można łączyć przedsięwzięcia tego samego rodzaju. Czasem taka agregacja przedsięwzięć umożliwia złożenie wniosku o białe certyfikaty, gdyż nie zawsze pojedyncze przedsięwzięcie generuje średnioroczne oszczędności przekraczające wartość progową 10 toe. Dzięki zestawieniu kilku przedsięwzięć tego samego rodzaju w ramach jednego wniosku i audytu można zwiększyć ilość oszczędności energii (białych certyfikatów) dla pojedynczego wniosku. Przykładem może być termomodernizacja n budynków jednorodzinnych czy wymiana n urządzeń na energooszczędne.


W kolejnych wpisach zamierzam rozwinąć opis poszczególnych rodzajów przedsięwzięć w oparciu o szczegółowy wykaz przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej opublikowany w Monitorze Polskim w postaci Obwieszczenia Ministra Energii. Co do zasady bowiem we wniosku do URE o wydanie świadectw efektywności energetycznej trzeba wskazać kwalifikację do jakiego rodzaju (wg ustawy) należy planowane przedsięwzięcie oraz potwierdzić, że zostało ono wymienione w szczegółowym wykazie przedsięwzięć (wg Obwieszczenia).